Mùa tựu trường cận kề, cũng là lúc các bậc phụ huynh chuẩn bị mua sách vở cho con em trước khi vào năm học mới. Thị trường sách giả diễn biến với quy mô lớn, ngày càng tinh vi và phức tạp. Bên cạnh việc chất lượng kém thì kiến thức thu nhận được từ những cuốn sách giả là điều đáng lo ngại; nhiều sách bị mất chữ, mất nét, sai công thức, sai chính tả, …

Các bậc phụ huynh tham khảo bài viết dưới đây để nhận biết sách thật - sách giả khi mua cho con em mình

1. Thực trạng sách giả sách lậu gần đây ngày càng tăng

Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) về việc tăng cường công tác phối hợp trong kiểm tra, kiểm soát thị trường đối với hoạt động in ấn, phát hành, lưu thông xuất bản phẩm, sách giáo khoa chuẩn bị phục vụ năm học mới 2020-2021, gần đây, lực lượng QLTT liên tiếp phát hiện số lượng “khủng” sách giáo dục được in lậu, thậm chí in giả.

Mới đây, lực lượng QLTT Hà Nội đã tạm giữ gần 2,3 tấn bìa và ruột sách bán thành phẩm mang tên Nhà Xuất bản Giáo dục Việt Nam có dấu hiệu in lậu tại một xưởng ở đường Đình Thôn, phường Mỹ Đình 1, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội. Trước đó, lực lượng này đã phát hiện và thu giữ 27.200 cuốn sách giáo khoa các loại có dấu hiệu bị làm giả tại cơ sở tập kết số 87 phố Thịnh Liệt, ngõ 1141 Giải Phóng, quận Hoàng Mai, Hà Nội. Theo đại diện Tổng cục QLTT, đây là số lượng sách giáo dục có dấu hiệu làm giả lớn nhất từng bị phát hiện tại Hà Nội. Tất cả số sách này đang được đóng gói, đưa ra thị trường tiêu thụ có mã vạch, tem chống hàng giả được làm rất tinh vi. (nguồn: Báo Công Thương online)

Do sách giả không tốn nhiều khoản chi phí như in ấn, bản quyền tác giả, mà giá thành rẻ và có chiết khấu cao hơn sách thật nên dễ dàng xâm nhập thị trường thông qua các cửa hàng bán lẻ, cửa hàng tạp hóa. Những cuốn sách kém chất lượng được tuồn vào trường học bằng nhiều thủ đoạn tinh vi như chào mời với chiết khấu cao. Hiện số đầu sách giáo khoa của Nhà xuất bản Giáo dục bị làm lậu đã lên tới hơn 100 cuốn.

Sách giả được cắt xén, đóng gáy cẩu thả, chất lượng kém, giá cả lộn xộn. Những cuốn sách tuy được in cẩu thả nhưng đã đánh trúng tâm lý ham rẻ của người mua chính là lý do khiến những con đường sách giả, sách lậu vẫn luôn đông khách.

Trong một thị trường hỗn độn giữa sách thật, sách giả, có quá nhiều mẹo để qua mặt người mua, lách luật bản quyền để phạm pháp. Đó là một trong những lý do chính khiến trên thị trường ấn bản phẩm của Việt Nam luôn tồn tại những cuốn sách, quyển truyện được giảm giá rất hời, thậm chí giảm quá nửa giá bìa, gây nhiễu loạn trên thị trường, làm thất thu ngân sách, thiệt hại cho những nhà sách, nhà xuất bản, “móc túi” người tiêu dùng hàng tỷ đồng mỗi năm.

Những ấn phẩm giáo dục giả, lậu sai sót về màu sắc, ký hiệu, nét chữ, kiến thức hay thiếu dữ liệu, không cập nhật thông tin dẫn đến sai lệch về nội dung, gây rất nhiều nguy hại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả học tập, rèn luyện, tiếp thu kiến thức của học sinh

2. Một vài cách nhận biết sách giả sách lậu

Sách giả giống sách thật từ 90% tới 95% nên rất khó phân biệt bằng mắt thường. Các bậc phụ huynh và em học sinh có thể tham khảo một vài cách nhận biết sau:

a. Về hình thức

Nếu cầm giữa sách thật và sách giả thì có thể thấy sách giả chất lượng in, giấy in, màu sắc không thể bằng sách thật

– Sách giáo khoa thật vuông vức, giấy in dày dặn, màu sắc được in sắc nét,  các nét mực in đều đặn, có đầy đủ nội dung. Sách in lậu thường ọp ẹp, sử dụng giấy kém chất lượng, giấy mỏng, màu sắc in bị vỡ, mực in bị nhoè

– Sách giáo khoa giả dù có mua mới nhưng thường không có chữ dập nổi, bookmarks đầy đủ.

– Gáy sách thật thường được khâu tay, đổ keo dày dặn nên rất chắc, khó có thể bung ra như sách lậu.

– Sách giáo khoa thật có các đường căn chỉnh lề trên dưới, phải trái rất kỹ, không bị tràn chữ hay méo mó các hàng.

b. Về nội dung

– Do sách in lậu bị sao chép bằng cách scan nội dung theo bản gốc, một số chỗ gõ lại và dàn trang lại nên có lỗi chính tả, thiếu hụt nội dung, sai lệch nội dung, in mờ, mất chữ.

– Hình ảnh bên trong sách in lậu màu sắc thường rất mờ nhạt, nhiều chỗ bị nhòe, không sắc nét.

c. Về tem chống giả

Dù hình thức được sao chép gần như nguyên bản nhưng hình ảnh không sắc nét bằng tem thật. Tem trên sách giả nhòe, khó đọc. Khi lột tem giả ra thì không có chữ "G-D" mà chỉ là miếng nhựa, còn sách thật thì chữ "G-D" khá rõ nét.

Số seri trên sách giả là một số giống nhau ở các cuốn sách chứ không có sự thay đổi liên tục như sách thật.

d. Về giá

Với mức chiết khấu cao (từ 40-50% trở lên), rất dễ đó là những cuốn sách lậu vì để in một cuốn sách thì tốn rất nhiều chi phí. Còn sách giáo khoa thật thường chỉ áp dụng mức giảm giá 10% tại các cửa hàng bán lẻ của Nhà xuất bản Giáo dục.

Lời khuyên cho người tiêu dùng

Việc in lậu, sản xuất sách giả ngày càng thủ đoạn và tinh vi. Ngoài cách phân biệt sách giáo khoa, sách giáo dục in lậu, sách giả thì việc chọn lựa địa chỉ mua sách giáo khoa trước rất quan trọng. Bậc phụ huynh và học sinh có thể đến trực tiếp các nhà sách lớn uy tín, các trung tâm bán lẻ chính thức của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam

Hiện nay, việc mua sách giáo khoa online cũng khá phổ biến dẫn đến tình trạng bán sách giả xuất hiện tràn lan trên mạng, khiến cơ quan chức năng khó kiểm soát. Chính vì thế, khi mua sách giáo khoa online các bậc phụ huynh cần kiểm tra kỹ thông tin nhà cung cấp để đảm bảo mua đúng sách giáo khoa cho con em mình.